Türkiye’nin 20 yerinde her an deprem üretme olasılığı olan fay var

Aktif bir fay zonunun uzun süre deprem üretmeyen kısmı olan sismik boşluk, deprem olasılığını artırıyor. Çünkü uzun süreli hareketsizlik, gelecekte büyük bir depreme yol açabiliyor. Dokuz Eylül Üniversitesi Deprem Araştırma ve Uygulama Merkezi Müdürü Prof. Dr. Hasan Sözbilir, Türkiye ölçeğindeki fayların belirli bir deprem periyoduna göre çalıştıklarını belirterek, şunları söyledi:

DEPREM TEKRARLAMA PERİYODU

– Bir bölgede yeterli derecede gerilim birikmediği sürece, o fay kırılmıyor. Her fayın kendine göre deprem tekrarlama periyodu var. Mesela Kuzey Anadolu Fayı üzerinde 150-400 yıl arasında değişiyor. Faylardan biri 150 yılda bir kırılıyorsa, bir sonraki kırılma için 150 yıl geçmesi gerekiyor.

GERİLİM ZAMANI BİTMİŞ, HER AN KIRILABİLİR

– Batı Anadolu’da biraz daha tembel faylar var. Yaklaşık 800, 1000, 2000 yıl geçmesi gerekiyor bir fayın tekrar deprem üretebilmesi için. Bu anlamda Türkiye ölçeğinde yaklaşık 20 yerde deprem üretme olası olan fay var. Biz bunlara sismik boşluk diyoruz. Yani yeterli derecede gerilim birikmiş artık her an kırılabilecek fay parçaları.  İstanbul güneyindeki Marmara Denizi'ndeki fay bu sınıfta değerlendiriliyor. O yüzden bilim insanları ‘Orada her an deprem olabilir’ diyor. Gerilim zamanını bitirmiş. O yüzden zamanı doldurduğu için ‘Her an kırılabilir’ deniliyor. 

MARAŞ, MALATYA, ERZURUM, DENİZLİ, MUĞLA…

Bilimsel çalışmaların özellikle Kuzey Anadolu Fayı başı ve sonundaki İstanbul tarafıyla, Bingöl- Erzincan arasındaki bölgede yakın zamanda deprem olacağını gösteriyor. Maraş, Malatya, Antakya, Adıyaman, Erzurum,  Ağrı, Denizli, Muğla tarafları bu sistemin içinde değerlendiriliyor.

Mesela Milas fayı gibi, Yatağan fayı gibi faylarda uzun süredir deprem olmadığı ortaya çıktı. Burada deprem tehlikesi ve riski soz konusu. Gökova fayının Ören segmenti benzer şekilde 2000 yıldır kırılmayan bir parça. Benzer şekilde Balıkesir il merkezinden geçen Gökçeada segmenti 2000 yıldır kırılmayan bir parça.