TANSİYON HASTALARININ DİKKATİNE

DÜŞMEYEN TANSİYONUNUZUN NEDENİ UYKU APNESİ OLABİLİR !Uykuda apne denilen geçici solunum durması olan hastalarda hipertansiyona daha fazla rastlanmaktadır.Dirençli hipertansiyon hastalarının büyük bir kısmı uyku apnesi hastasıdır. Bu önemli ilişkiyi göz önünde bulundurmak,bazı hastaları boş yere işe yaramayan ilaçları yıllarca kullanmaktan kurtarmaya yetecektir. Kulak Burun Boğaz ve Baş Boyun Cerrahi Uzmanı Op.Dr.Bahadır Baykal uyku apnesi ve hipertansiyon arasındaki ilişki hakkında önemli bilgiler verdi.

UYKU APNESİ HİPERTANSİYON İLİŞKİSİ

İlaca rağmen düşmeyen hipertansiyona neden uyku apnesi midir ? Günümüzde hipertansiyon hastalarında uyku apnesinin tedavi edilmesi oldukça önemlidir. Bu hastaların yıllarca tansiyon ilaçlarına neden cevap vermedikleri , uyku apnesinin tek başına hipertansiyon nedeni olduğunun anlaşılmasıyla birlikte farklı bir boyut kazanmıştır. Ülkemizde hipertansiyonu olan hastalar araştırılırken uyku apnesi ile ilişkisi mutlaka göz önünde bulundurulmalıdır. Böylece uyku apnesi tedavisi ile insanlar boş yere tansiyon ilacı almaktan kurtulabilirler veya aldıkları ilaç miktarını düşürebilirler. Dünyada on binlerce kişi üzerinde hipertansiyon araştırmaları yapılıyor. Tansiyon hastalarından % 34 ünün iki hipertansiyon ilacı almasına rağmen tansiyonlarının kontrol altına alınamadığını tespit edilmiştir. Hipertansiyon hastalarının % 15’i ilaçla kontrol altına alınamayan dirençli hipertansiyon hastasıdır. Dirençli hipertansiyon hastalarının ise büyük bir kısmı aynı zamanda uyku apnesi hastadır. Uyku apnesini tedavi etmek bu hastaların boş yere ilaç almalarını önlemeye yetecektir. Üzülerek görüyorum ki, hipertansiyonla ilgilenen değerli uzmanlar bu noktaya gereken önemi vermemektedir. Oysa uyku apnesinden şüphelendikleri ve tedaviye yanıt alamadıkları hipertansiyon hastalarına uyku tetkiki yaptırsalar asıl nedeni ortaya koyacaklar. Horlama ve uyku apneli hasta grubuyla yoğun ilgilenen biri olarak şunu rahatlıkla söyleyebilirim ki; bana gelen hastaların bir kısmı bir şekilde uyku apneli hastaların hipertansiyona meyilli olduklarını öğrenip kendileri uzman tavsiyesi olmadan başvurmaktadır. Yapılan araştırmalar göstermiştir ki, uykuda solunum durması hastalığı yani uyku apnesi ; şişmanlık, alkol ve sigara gibi diğer faktörlerden bağımsız olarak tansiyon yüksekliğine yol açar öyle ki; bu hastalardaki hipertansiyon saatteki soluk durma sayısı ile doğru orantılıdır. Uykuda anlık nefes durmasına bağlı gelişen kanda oksijen azalması, hipertansiyon ve kalp-damar kontrol mekanizmalarını direk olarak etkiler. İlaca cevap vermeyen hipertansiyon hastaları büyük olasılıkla uyku apnesi hastasıdır. Aslında uyku apnesi sadece hipertansiyon değil aynı zamanda kalp fonksiyon bozukluğu ve enfarktüs nedeni olarak da kabul edilmektedir.Uykuda solunum durması olunca kişide nefes alma çabası artar. Bir süre sonra Akciğer genişler, kalp ve büyük damarlar etrafındaki basıncı etkiler, ayrıca beynin oksijensiz kalması da hipertansiyon gelişiminde rol oynar. Tedavisi yapılmamış uyku apne hastalığında ölüm riski normal bireylere göre % 300 artmaktadır. Kalp damar hastalıklarına bağlı ölüm riski ise daha yüksektir. Bu hastalarda yaygın damar hastalıkları da olduğu için beyin kanaması riski de önemli ölçüde artar. Boyun şah damarları bizler için oldukça önemlidir. Bu damarın yapısındaki olumsuz değişiklikler beyin kanaması ve felç riskini artırır. Yapılan bazı çalışmalar şiddetli horlayanlarda şah damarındaki tıkanıklığın normal bireylere göre 10 kat fazla olduğunu göstermiştir. Ağır derecede uyku apnesi olanlarda ani damar tıkanması veya beyin felci geçirme ihtimali 4 kat artmaktadır. Uyku apneli hastalar pıhtılaşma mekanizması bozulduğu için felç riski açısından da dikkatle değerlendirilmesi gereken hasta grubudur.Sonuç olarak şunu rahatlıkla söyleyebiliriz; Uyku apnesi kişinin yaşam kalitesini bozan ve beklenen ömrü %25 oranında kısaltan bir hastalıktır.Tüm sistemler gibi kalp-damar sistemi de yakından izlenmeli,hipertansiyonlu uyku apne li hastaların tedavi edilmesiyle birlikte kan basıncının önemli ölçüde düştüğü unutulmamalıdır.Öyle ki; bazı hastalar tamamen ilacı bırakırken bazıları da ilaç miktarını azaltır..