Vatandaşın cebi yanacak

Dünyadaki çoğu yatırım aracını geçerek Türkiye'de geçen yıla göre yüzde 316 zamlanan saman fiyatları, sütte üretici fiyatlarını yüzde 25, tüketici fiyatlarını ise yüzde 15 artıracak. İthalatın da etkisiyle kısa dönemde ette artış beklenmiyor; ancak dişi hayvan kesimlerinde artış görüldüğü ifade ediliyor. Saman alevi değil, bu zam 'sütü' taşırır Habertürk'ten Ebru Erdoğan'ın haberine göre, bahar aylarının kurak geçmesi nedeniyle boyları uzamayan buğday sapları, saman fiyatlarını ortalama yüzde 316 artırarak dünyadaki yatırım araçlarının da önüne geçti. Maliyetleri artan besicilerin bir kısmı dişi hayvanlarını kesimhaneye götürürken, fiyatı 80 kuruş olan çiğ sütün, 1 lira olması gerektiğini belirtiyor. Gıda üretiminin küresel ısınma nedeniyle bütün dünyada olumsuz etkilenmesi, bu ürünlerle bu ürünlerin hammadde olarak kullanıldığı diğer ürünlerin de fiyatlarını artırıyor. Türkiye'de de hasadın ardından ortaya çıkan tablo, et ve süt fiyatlarını da etkileyecek. Bazı bölgelerde geçen yıla göre 20 kat artan saman fiyatları, besiciyi de zor durumda bıraktı. Büyükbaş hayvanların günde 5-10 kilogram civarında saman yediğini dile getiren Türkiye Süt Üreticileri Merkez Birliği Yönetim Kurulu Üyesi Osman Vasfi Yasun, "Yem fiyatlarında dünyaya bağımlı olduğumuz için oradaki artıştan besici sürekli etkileniyor. Şimdi de saman fiyatları, farklı bölgelerde farklı oranlarda arttı. Ulusal Süt Konseyi tarafından şu anda kilogramı 80 kuruştan satılan çiğ sütün 1 Ekim itibarıyla 86 kuruş olması öngörülmüştü. Ancak maliyetlerdeki bu artış, 86 kuruşun üzerine bir yüzde 17'lik zammın daha olmasını gerektiriyor. Gelecek ay tekrar toplanıp bu konuyu gündeme getireceğiz" diye konuştu. Sokak sütü artar Dimes Süt Genel Müdürü Ozan Diren, çiğ sütteki yüzde 25'lik olası bir artışın, tüketiciye yüzde 15 olarak yansıyacağını söyledi. Sanayicinin maliyetinin yüzde 70'ini sütün oluşturduğunu dile getirn Diren, "Fiyatlar artarsa bu, başka bir sorunu daha ortaya çıkaracak; tüketici, sokak sütüne yönelmeye başlayacak. O zaman talep olmadığı için biz süt almayacağız. Yani aslında üretici de Midyat'a pirince giderken elindeki bulgurdan olacak" dedi. G20 gıda fiyatları için toplanacak Financial Times gazetesi, G20 ülkelerinin gıda fiyatlarındaki yükseliş karşısında ortak bir tavrın belirlenmesi için bir toplantı planladıklarını duyurdu. ABD'de yaşanan 50 yıldan uzun sürenin en ciddi kuraklığı tarım ürünlerine zarar verirken, tahıl fiyatlarının da rekor yükseliş kaydetmesine neden oluyor. Gazetenin, görüşmeler konusunda bilgisi bulunan yetkililere dayandırdığı haberde, G20 yetkililerinin 27 Ağustos'ta başlayan haftada bir telekonferans düzenleyerek, eylül sonu veya ekim başında yapılabilecek toplantıyı görüşecekleri belirtildi. Kesime gelen dişi hayvan sayısı  %20 arttı Emin Et Yönetim Kurulu Başkanı Emin Arslan, mezbahaya giden inek ve düve oranlarında son birkaç ayda yüzde 20 civarında artış olduğunu söyledi. Buna karşın et fiyatlarında altı ay boyunca fiyat artışı beklemediklerini kaydeden Arslan, maliyetler bu şekilde devam ederse, marttan itibaren artışın olacağını dile getirdi. Şu anda karkas etin kilogram fiyatının yerlide 14.50, ithalde ise 14 olduğunu ifade eden Arslan, şunları söyledi: "Yerli fiyatı artacak olursa, ithale yönelinir. Her ne kadar sorun dünya çapında olsa da yurtdışında et fiyatları her zaman Türkiye'den daha ucuz oluyor. Ancak asıl sorun et fiyatında değil; eğer maliyetler baskılanamazsa, hayvanını satan sektörden çıkacak, iç piyasada besici kalmayacak." "2 kiloluk tavuk, 500 kiloluk hayvanı taşıyor" Hem beyaz hem de kırmızı et üreticisi ve aynı zamanda da besici olan Banvit'in Yönetim Kurulu Başkanı Ömer Görener, geçen sene tonu 125-130 lira olan samanı şu anda 500 liraya bile bulunamadığını söyledi. Kurban Bayramı öncesi olmasına rağmen, daha önce bin 200 liradan satılan buzağıların fiyatının 500-600 liralara düştüğünü anlatan Görener, "Bu yıl Türkiye'de arpa üretimi yüzde 20-25, buğday üretimi ise yüzde 15 daraldı. Bu da besicilerin maliyetini artırdı. Et fiyatları artmak zorunda. Böyle bir durumda ithalat ancak geçici olarak çözüm olabilir; çünkü Avrupalı da fiyatları artırmak zorunda kalacak. Biz şu anda idare etmeye çalışıyoruz. 2 kiloluk tavuğun sırtına 500 kiloluk hayvanı koyduk, gidiyoruz. Ancak bu soruna bir an önce çözüm bulunmalı" dedi. Gümrük vergilerinin düşürülmesi gerektiğini anlatan Görener, şöyle devam etti: "Soyada yüzde 13.5 vergi var. 400 doların yüzde 13.5'ini ödüyorduk şimdi 700 dolarınkini ödüyoruz. Bu oranlar indirilirse yurtdışından getirdiğimiz yem maliyetlerimiz dde düşmüş olur." TMO, 100 bin ton arpa satacak Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanı Mehdi Eker, daha önce samanların stoklandığını ve fırsatçıların fiyatları yükselttiğini açıklamıştı. Bunun üzerine yonca ve ot ithalatını serbest bırakan, besicilerin yemden olumsuz etkilenmemesi için hayvan başına 300 lira destek vereceğini açıklayan bakanlık, Toprak Mühsülleri Ofisi'nin (TMO) 100 bin tonluk arpa satışı için de dün düğmeye bastı. Kaba yem açığı 14 milyon ton  Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, Türkiye'nin 13-14 milyon ton kaliteli kaba yem açığı bulunduğunu belirterek, saman fiyatlarının çeşitli illerde yüzde 40 ile yüzde 316,7 arasında değişen oranlarda arttığını bildirdi. Bayraktar, "Ziraat odalarımızdan aldığımız duyumlara göre, piyasada yeterli ürünün olmaması yanında fiyatların daha da yükseleceği beklentisiyle stok yapılması da bu fiyat artışında etkili oldu. Ardahan'da saman fiyatı yüzde 40 artarken, Kastamonu'da artış yüzde 316,7'yi buldu" dedi.

 

(Vatan)