“KAYIP KUŞAK YARATILMAK İSTENİLİYOR”

GÜNDEM 8 Mart Dünya Emekçi Kadınlar Günü kapsamında Ataşehir Belediyesi Kültür ve Sosyal İşleri Müdürlüğünün düzenlemiş olduğu “Kadın ve Siyaset” konulu söyleşiye konuşmacı olarak katılan CHP PM üyesi İstanbul Milletvekili Gamze Akkuş İlgezdi; “14 yılda 13 kez değiştirilen eğitim sistemi ile Kayıp kuşak yaratılmak isteniliyor” dedi. 16 Nisan’da yapılacak referandum ile Başkanlık makamı yetkileri ile donatılmış bir Cumhurbaşkanlığı sisteminin oylanacağını söyleyen İlgezdi;  “Yeni sistemde Cumhurbaşkanı, yürütmeyi ve yargıyı kendisi belirleyecek. Kendisi Cumhurbaşkanı, Başbakan ve parti Genel başkanı sıfatıyla bakanları sizin seçtiğiniz milletvekillerinden değil dışarıdan seçerek sizin iradeniz yok sayılacak. Kimse denetleyemeyecek. İstediğini atayacak, istediğinin görevine son verecek. Ülkemiz için, çocuklarımızın geleceği için “Hayır” diyoruz” şeklinde konuştu. “CEHALET, AYRICALIKLI SINIFIN USTACA KULLANDIĞI SİLAHTIR” Söyleşinin son bölümündeki soru cevap bölümünde katılımcıların sorularını yanıtlayan CHP PM Üyesi, İnsan Hakları Komisyonu Üyesi ve İstanbul Milletvekili Gamze Akkuş İlgezdi;  “14 yılda, 13 kez eğitim sistemi değiştirildi. Bununla eğitim kalitesini düşürerek “kayıp Kuşak” yaratılmak isteniliyor. Kolayı zora sokmaktır bu anlayış. Uzmanlar dünyadaki sistemi incelerler. Bize uygun sistemi tespit ederler. Birkaç uygulama sonunda doğru eğitim sistemi bulunur, uygulanır. Bu bilinçli yapılan bir şey. Çünkü bir kayıp kuşak yaratılmaya çalışılıyor. Türkiye laik Cumhuriyetten başka bir yere evirilmeye çalışılıyor. 14 senedir eğitim alan çocuklar, sistemsizlikten eğitimsiz duruma düşürülmüştür. Cahil bırakılmıştır. Cahil bırakılan toplum kolay yönetilir. Ama biz cahil bırakılmaya “Hayır” diyeceğiz” şeklindeki ifadelerini, “Cehalet, ayrıcalıklı sınıfın ustaca kullandığı silahtır” söylemini hatırlatarak tamamladı. Ataşehir Mustafa Saffet Kültür Merkezi (MSKM) Konferans Salonunda gerçekleşen ve MSKM Genel Sanat Yönetmeni Oben Özkal’ın takdimi ile başlayan söyleşide konuşan Akkuş İlgezdi; “Umudu yeşertmek, Dayanışmayı örgütlemek, nefrete karşı sevgi tohumlarını filizlendirmek için bir aradayız. Yediden yetmişe bütün kadınların, ezilmeye, sömürülmeye, hor görülmeye, şiddete, ötekileştirilmeye ve kimliksizleştirilmeye karşı sadece 8 Mart’larda değil, yaşamın aktığı her alanda, her yerde, hep birlikte var olduğumuzu, nefes aldığımızı ve yaşam hakkımız olduğunu vurgulamak için bugün yan yanayız” dedi. Gamze Akkuş İlgezdi; Kısa bir tarihsel yolculukla, ilk çağlardan itibaren Anadolu’da kadın erkek eşitlik anlayışının filizlendiğine dikkat çekerek kadınların Anadolu’daki tarihsel mücadelesine değindiği söyleşisinde, Cumhuriyetle birlikte kazanılan hakların altını çizerken, bu gün kadının toplumsal yaşamda, iş hayatında, politika sahnesinde dışlandığına vurgu yaptı. “ANADOLU BİNLERCE YILDIR IŞIK SAÇIYOR” Akkuş İlgezdi konuşmasına şöyle devam etti: “Bilgeliğin, Bereketin, Samimiyetin, Dostluğun, İnancın ve Barışın simgesi olan Anadolu’nun, Uygarlıklara kol kanat gerdiği kadar, toprağına yabancılaşan, insanından uzaklaşan devletlerin ve kültürlerin çöküşlerine de ev sahipliği yapmıştır. Tutsaklık, geri kalmışlık, karanlığa teslim olmak asla bu toprakların kaderi olmamıştır, bugünden sonra da asla kaderi olmayacaktır. Anadolu binlerce yıldır ışık saçıyor, aydınlık yayıyor ve insan sevgisini yüceltiyorsa, bunu bu toprakların kadınlarına borçludur. Erkek baskısının kendisini hissettirdiği o ilk çağlarda bile, kadının sesi gelmiştir Anadolu topraklarından. Kadın; Anadolu’da toprak ile özdeşleştirilip toprak-ana olmuştur. Bereket ve bolluk buradan doğmuştur. Dolayısıyla kadın erkek eşitliğinin ilk temeli de burada atılmıştır. Topraktan geldiğimiz ve yine toprağa döneceğimiz bir ömür yaşıyoruz. Bu yüzden binlerce yıl önce Anadolu’da toprağın bereketini, kadınla özdeşleştirenler, kadını bütün varlıkların yaratıcı gücü olarak görmüşlerdir. İşte bu inanç doğrultusunda, Anadolu’da anaerkil bir toplum o dönemlerde oluşmuştur. Dolayısıyla eski Türk toplumlarında kadınların; Siyasi, Hukuki ve askeri alanlarda en geniş şekilde temsil edilmesi bu yüzdendir. Tarihte “Devlet Başkanlığı” yapan ilk kadınların; Raziye Sultan ve Türkan Hatun olması da bu bakımdan tesadüf değildir” diye konuştu. KADIN ERKEK EŞİTSİZLİĞİ “İNSANOĞLU” KAVRAMIYLA BAŞLAR Akkuş İlgezdi; “Kadın erkek arasındaki eşitsizlik daha yolun başında insanoğlu kavramıyla başlamıştır. Çünkü oğul deyince erkek geliyor aklımıza. Tüm insanları tanımlarken “İnsanoğlu” demek kulağa güzel geliyor da, “insan kızı” denildiğinde bir karşılığı olmuyor. Çünkü güç kavramı, erkeğe tanımlı. Binlerce yıldır toplumları yöneten, yasa koyan, dini yorumlayan, eğitimi ve ekonomiyi denetleyen hep erkekler olarak kabul edilmiştir. Eşitsizlik işte bu noktada; fiziksel gücün zaman içerisinde toplumsal yapılara egemen olmasında, yaşamı şekillendirmesinde ve dönüştürmesinde kendisini göstermiştir. Selçuklular döneminde; kadınların erkeklerle birlikte savaşlara katıldıklarını, Türk kadınlarının diğer Müslüman devletlerdeki kadınlara oranla erkeklerle eşit haklara sahip olduklarını bugün bile okuyabiliyoruz. Osmanlı imparatorluğunun kuruluş, yükselme ve hatta duraklama dönemlerinde bile kadının, toplum içinde önemli rol oynadığını ve ötekileştirilmediğini biliyoruz” şeklinde ifade etti. “CUMHURİYETİN İLK YILLARINDA ÖĞRETMENLER KADIN” Türkiye Cumhuriyeti’nin kurulduğu 1923 yılını izleyen ilk on yılda Mustafa Kemal Atatürk’ün önderliğinde gerçekleştirilen devrimler, tarihe Anadolu aydınlanması olarak geçmiştir diyen Akkuş İlgezdi şunları söyledi: “Türk toplumunun yeniden yapılanmasını sağlayan bu devrimler, büyük bir toplumsal değişimi gerçekleştirirken, kadının yurttaş olarak kabul edilmesini de sağlamıştır. 1926 yılında Medeni Kanunun kabulü ve 1934’de kadınlara seçme ve seçilme hakkının verilmesi kadınların Cumhuriyet’in kuruluş döneminde elde ettiği en önemli kazanımlardır. 1924 yılında Tevhid-i Tedrisat Kanunu ile eğitim laikleştirilmiş kız ve erkek öğrencilerin eğitim haklarının eşit olduğu kanıtlanmıştır. Cumhuriyetin ilk yıllarında okullardaki öğretmenlerin büyük çoğunluğunu kadınlar oluşturuyordu. Kadının toplumdaki rolünün önemini vurgular nitelikteki bu adımları bir cümle ile özetlemek gerekirse, Cumhuriyetin ilk 10 senesinde, geleceğin “Yeni- Çağdaş Türkiye Kadın” kimliğini oluşturulmuştur. Mustafa Kemal Atatürk’ün deyimiyle, Medeni Kanun’un kabulü ile Türk kadını,  “birçok esas haklarına, en ileri medeniyet seviyesinde ulaşmıştır.” Öncelikle aile hukuku yönünden “kadın kimliğini” bu kanunla kazanmıştır. Sosyal hayatta eğitim yoluyla oluşturulan kadın bilinci böylece pekiştirilmiştir.”   TÜRKİYE “SİYASETTE KADIN ORANIYLA” DÜNYA İKİNCİSİYDİ Akkuş İlgezdi; “1934 yılında ülkemizde kadına verilen seçme ve seçilme hakkıyla, Dünya ve özellikle Avrupa ülkelerine göre çok ilerideydik. Cumhuriyetin ilk 10 yılında, yapılan devrimlerle, Meclis’te kadınların 18 vekille temsili sağlamıştır.  Bu oran yüzde 4,6’ya denk gelir ki, o dönemde tüm Avrupa ülkelerinden önde olmamızı da sağlamıştır. Bu rakamla Türkiye “siyasette kadın oranıyla”, İsveç’in ardından Dünya ikincisi olmuştur. Bu rakam o günün şartları düşünüldüğünde çok önemli! Bu ivme dünden bugüne sürdürülebilmiş olsaydı, yüzde 20, yüzde 30 kotalarına da gerek kalmayacaktı. Ne yazık ki erkek egemen bu sistemde; Erkek “güçlü – akıllı - yöneten”, Kadın “güçsüz, duygusal - korunması gereken – yönetilen”  olarak tasnif ediliyor. Dolayısıyla bu zihniyet, kadınların siyasete katılmasında önlerindeki en büyük engel olarak karşımıza çıkıyor. Çok partili siyasete geçildiği 1950’li yıllardan sonra kadın haklarında, temsilde gerileme görülüyor. Kadınlar, 7 Haziran seçimiyle birlikte Türkiye tarihindeki en yüksek oranda temsil hakkını kazanmışlar. Bu yüzde 17,6 oranında milletvekiline tekabül ediyor. Ama erken seçimde, 1 Kasım seçimlerinde bu oran tekrar gerileyerek,  yüzde 14,7’ye düşmüş. Şu anda Meclis’te 81 kadın milletvekili görev yapıyor. 94 yıllık Cumhuriyet tarihimiz boyunca, çok acı ki, henüz bir kadın cumhurbaşkanımız olmadı. İlk ve tek kadın başbakan olarak sayın Tansu Çiller var. O da artık aktif siyasette değil” dedi. TÜRKİYE’DE YEREL YÖNETİMLERDE KADININ ADI YOK Akkuş İlgezdi, Kadının Türkiye’de Yerel Yönetimlerde hak ettiği yerde olmadığını ve kadınların eğitimleriyle ilgili olarak şöyle konuştu: “30 büyükşehir belediyesi başkanının 27’si erkek, 2093 il, ilçe ve belde belediye başkanının %99,1’i erkek, 32392 belediye meclisi üyesinin ise sadece %4,5’i kadın. Yani 1.471’i! Kalan yüzde 95’i erkek! Bu sayılar göstermektedir ki, Türkiye’de yerel yönetimlerde de kadının adı yok! Muhtarlar Konfederasyonu verilerine göre; Türkiye'de 31 bin 912’i mahalle, 18 bin 337’si köy olmak toplam 50 bin 249 muhtar bulunuyor. Sadece 636 kadın muhtar görev yapıyor. 39 milyon kadınımızın; 2 milyon 625 bini okuma-yazma bilmiyor. 25 yaş üstü kadın nüfusu: 18 milyon. Bunun yaklaşık 14 milyonu en çok ilkokulu bitirmiş. 25 yaş üstü Üniversite eğitimli kadın nüfusu sadece 1 milyon 300 bin. Düşünün 25 yaş üstü 18 milyon kadın var ve sadece 1 milyon 300 bini üniversite okumuş durumda.” İKİ BAKANLIKTAN ŞİDDET SORUSUNA FARKLI CEVAP Soru önergelerine  farklı cevaplar verildiğini söyleyen İlgezdi; “ İçişleri Bakanlığı ile Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığına “Türkiye’de şiddete uğrayan kadınlara ilişkin” aynı soruları sordum. İki Bakanlıktan aynı sorulara farklı cevaplar geldi. Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı; 14 bin 332 koruma kararı verildiğini, İçişleri Bakanlığı ise 54 bin 484 koruma kararı verildiğini açıkladı. Yani arada akıbeti meçhul 40 bin kadın var! İşte böyle bir ortamda anayasa değişikliğine gidiyoruz” ifadelerini kullandı. BİZLER BU KADİM TOPRAKLARIN KARDELENLERİYİZ Bizler bu kadim toprakların kardelenleriyiz diyen Akkuş İlgezdi; “Bir evlat çığlığına düşünmeden kendini feda eden analarız. Soma’da kömür karası yüzlerde bir umut arayan, Galatasaray meydanında evlat yolu gözleyen, Diyarbakır’da, Ankara’da, Suruç’ta, Edirne’de, Çanakkale’de, Türkiye’nin her yerinde evlatlarını soğuk toprağa yatıran anneleriz. Şehit haberi geldiğinde ateşi kendi evimizde hisseden anneleriz. Rize’de, Artvin’de, termik santrale, talana karşı kendini siper eden kadınlarız. “Tecavüzün saygını, cinayetin iyi hali olmaz” diyerek, adliye adliye, mahkeme mahkeme hakkını arayan anneleriz bizler. Özgecan’ın, Duygu’nun, Songül’ün, Şükran’ın, Nesibe’nin, Güler’in, Pembe’nin, Aliye’nin, Bahar’ın, Nurcan’ın, Türkan’ın Nesrin’in, Nurhayat’ın, Münevver’in, Behice’nin, Hamiyet’in, Elif’in, Kübra’nın, Hatice’nin, Adalet’in ve Güldünya’nın anneleriyiz bizler” şeklinde konuştu. ZORDUR BU ÜLKEDE KADIN OLMAK Gamze Akkuş İlgezdi; ''Nefes alıyorsak umut var demektir,'' derler ya, bu ülkede kadınsak ve tüm kötülüklere rağmen hala nefes alabiliyorsak, mücadele edeceğimiz daha çok yolumuz olduğu içindir. Bugün burada umudumuz yeniden filizlenecek. Burada kadınlarımız için özgür, eşit ve yaşanacak bir Türkiye mücadelesinin meyveleri yeşerecek. Anımsayın, Gezi sürecinde “mesele ağaç değil iktidar” demişlerdi. Oysaki mesele tam da bir ağaçtı. Ağaçlar kadar bağımsız ve ağaçlar kadar katledilen yaşam hakkımızdı. İktidarın yaşam alanımıza orantısız müdahalesiydi. Dün olduğu gibi yarın da mücadelemizi yükselteceğiz. Onun içindir ki bugün gür bir sesle,“Yaşamak, bir ağaç gibi tek ve hür. Ve bir orman gibi kardeşçesine” diyoruz. “Yok, edin insanın insana kulluğunu, bu davet bizim” dedi.